Herbatka ze starego elementarza („The ABC Picture Book”)

Ten wpis dotyczył będzie książkowej ciekawostki. Wprawdzie nie czytam jej Konstantemu, ale obejrzeliśmy sobie kilkakrotnie obrazki. To stary angielski elementarz „The ABC Picture Book”, który kupiłem niedawno za okazyjną sumę 5 zł. Wydany został najprawdopodobniej przed II wojną światową (nie ma roku wydania, nie wiem czy karta została wydarta czy nigdy go nie było) przez znane pewnie niejednemu (dziś głównie ze słowników i książek językowych) wydawnictwo Collins Cear-Type Press, którego jeszcze wtedy nie kupił Rupert Murdoch (dziś wydawnictwo nazywa się HarperCollins). Jako miejsce wydania podano „London and Glasgow”. Przeszukałem internet, ale niestety nie trafiłem na najmniejszy ślad tej pozycji – żadnych skanów okładki czy pojedynczych stron. Nie wiem czy znaczy to, że jestem marnym riserczerem, czy po prostu trafiłem na dosyć rzadki egzemplarz... Niemniej postanowiłem zachować to wydawnictwo dla potomnych i udostępnić na blogu. Być może to wartościowy pomysł na przyszłość – pokazywanie książkowych ciekawostek...

Książka zawiera alfabet,  w którym każdą literę prezentuje obrazek, a następnie mamy trzy ilustrowane czytanki o przygodach świnki („Porky and his playmates”), misiów („Teddy Bear’s Adventures”) i kota, który wciela się w rolę Guliwera („Gulliver’s Travels”). Na wyklejce okładki jest jeszcze obrazkowa historyjka „Honey pot” o misiu trochę przypominającym Kubusia Puchatka.

Przeglądając ten obrazkowy elementarz nie sposób pozbyć się refleksji na temat zmian jakie zaszły w dziecięcej wrażliwości (a tak naprawdę we wrażliwości dorosłych, bo to oni przecież książki dla dzieci tworzą i wydają).

Zastanawiająca jest już okładka, na której przedstawiono dziewczynkę bawiącą się w five o’clock, która poi siedzącego na jej kolanach psa, za stołem siedzi laleczka z czarną twarzą i nieco makabrycznym uśmiechem (czy ja czasem nie widziałem jej w jakimś horrorze), obok lalki ze ściętym czubkiem głowy, a na dywaniku pluszowy miś. Oczywiście w całej tej sytuacji niczego dziwnego nie ma, dziwny jest po prostu sposób przedstawienia tych zabawek. Kiedy przejrzymy część alfabetową to zobaczymy, że właśnie zabawki z przedwojennego pokoju dziecinnego są jej głównymi bohaterami - lalki, pacynki, pajacyki, misie, króliczki, pieski, kotki, małpki.

Ponieważ to Anglia literę „T” obrazuje tea-time, „U” parasole a „O” piętrowy omnibus. Po „C” (cars) widać, że czasy rzeczywiście raczej zamierzchłe, to samo po „H” (houses), gdzie jednak obok domów w stylu wiktoriańskim pojawia się przebłysk moderny. Wybory niektórych słów mogą trochę dziwić – spójrzcie na „G”! Generalnie ilustracje (szczególnie z części czytankowej) przypominają styl satyrycznych rysunków kojarzonych z przedwojenną prasą.

  

Książka na pewno miała polską właścicielkę (jest podpisana i to czytelnie!), ale najprawdopodobniej mieszkającą na Wyspach i za pomocą „The ABC Picture Book” rozpoczynającą swoją przygodę z językiem Szekspira. Oczywiście, co jest częste w takich przypadkach, książka została wzbogacona przez właścicielkę dodatkowymi „pokolorowaniami” kredką. Co do reszty, niech każdy oceni sam. A jakby komuś się udało ten elementarz zidentyfikować to chętnie czegoś więcej się dowiem...

/BW/